Նոր Լուր
Մուտք
Կարգավորումներ
Դուրս Գալ
1in.am
Թուրքական աշխարհի ինստիտուցիոնալացումը, չնայած ԹՊԿ գոյությանը, տեսանելի ապագայում առարկայական հնարավորություն չէ: Այս եզրահանգման է եկել «Նեզավիսիմայա գազետան»՝ վերլուծելով թուրքախոս պետությունների ներքին տարաձայնությունները:
Վերլուծականը, պետք է խոստովանել, կառուցված է երկու հիմնական թեզի վրա, որ բավական արժանահավատ են: Հրապարակման հեղինակը, հիմք ընդունելով ռուսաստանցի թուրքագետների կոնցեպտուալ տեսակետը, մատնանշում է, որ Թուրքիան, որ աշխարհագրական լոկացիայով ոչ մի ընդհանրություն չունի թուրքական նախահայրենիքի հետ, ձգտում է Կենտրոնական Ասիային «քաղաքակրթական մատրիցա պարտադրել», ինչը, բնականաբար, արժանանում է «փափուկ, բայց հետևողական հակազդեցության»: Այս առումով հատկապես ընդգծված է Ղազախստանի նախագահ Կասիմ Ժոմարթ Տոկաևի դիրքորոշումը: Նա թուրքական նախահայրենիք է համարում ղազախական «Մեծ տափաստանը», որտեղ ձևավորվել է թուրքական ինքնությունը:
Թուրքական աշխարհի ինստիտուցիոնալ ինտեգրացիայի երկրորդ խոչընդոտ «Նեզավիսիմայա գազետան» համարում է Կենտրոնական Ասիայի թուրքախոս երկրների էլիտաների քաղաքական հավակնոտությունը: Ըստ ռուսաստանցի հեղինակի, հատկապես Ուզբեկստանը և Ղազախստանը, որ ինքնաբավության բավարար ռեսուրսներ ունեն, չեն կարող ընդունել կառավարման վերազգային ինստիտուտների գերակայությունը և զիջել ինքնիշխանությունը։
Այս դիտարկումներն ուշագրավ են նրանով, որ հրապարակայնացվում են ԹՊԿ Գաբալայի և ԱՊՀ, ինչպես նաև՝ Ռուսաստան-Կենտրոնական Ասիայի գագաթնաժողովից հետո: Չափազանց կարևոր է, որ հրապարակման հեղինակը բացառում է եկող տարի Ադրբեջանում թուրքախոս պետությունների համատեղ զորավարժություններ անցկացնելու հավանականությունը:
Այդ գաղափարի հեղինակն Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևն է, նա նման առաջարկություն արել է ԹՊԿ Գաբալայի գագաթնաժողովում: Կարելի է ենթադրել, որ Դուշանբեում Վլադիմիր Պուտինը Կենտրոնական Ասիայի թուրքախոս պետություններին համոզել է, որ Ալիևի նախաձեռնությունը չպաշտպանեն:
Այն դեպքում, երբ ադրբեջանական քարոզչությունը պնդում է, որ Պուտին-Ալիև հանդիպումը «բարձրացրել է Ադրբեջանի ազգային հեղինակությունը և միջազգային վարկը», ռուսաստանյան հեղինակավոր պարբերականի հրապարակումից հակառակն է բացահայտվում. Ռուսաստանի նախագահին հաջողվել է թուրքական պետությունների միջև տարաձայնությունները որոշակիորեն կապիտալիզացնել: Բայց դա, ըստ էության, միջանկյալ հաջողություն է: «Թուրանի բանակի» ստեղծումը կանխելու համար ոչ միայն Ռուսաստանը, այլև ուժի մյուս բևեռները պետք է կոնսենսուսի հասնեն: Բայց կհասնե՞ն:
Test
Test
Test
Test
Test
Test
Test
Test
Test
