Դու ոչ կառավարությունն ես, ոչ Հայաստանը․ դու Նիկո՜լն ես, հիշիր… hraparak.am

Նիկոլ Փաշինյանը օրեցօր ավելի շատ նմանվում է այն մարդուն, որը կորցրել է հիշողությունը և այլևս չի գիտակցում՝ ո՞վ է ինքը, ի՞նչ իրավասություններ ունի։ Կառավարության նիստից հետո նրա հնչեցրած հայտարարությունը ցնցող էր՝ «Կառավարությունը ես եմ, չի կարող որևէ մեկն իմ դիրքորոշմանը հակասող դիրքորոշում ունենա: Ընդհանրապես, եթե կառավարությունում մարդիկ կան, որ իմ դիրքորոշմանը հակասող դիրքորոշում ունեն, հենց հիմա թող դիմում գրեն շենքերից դուրս գան, եթե՝ ոչ, ես ինքս նրանց կհանեմ»: Սա պատահական սայթաքում չէր։

Սա մտածված խոսք էր՝ համակարգային մոտեցման արտահայտություն։ Փաշինյանի խոսքից հետո միշտ հետևում են գործեր։ Եվ այս խոսքին էլ հետևեց գործողություն։ Այսօր նրա որոշմամբ վարչապետի աշխատակազմի Միջազգային իրավական հարցերով ներկայացուցչի գրասենյակի ղեկավար Լիպարիտ Դրմեյանն ազատվել է աշխատանքից։ Այն, ինչ նա ասում է, երբեք օդում կախված չի մնում։ Եվ հենց սա է վտանգավորը։ Քաղաքագետները գուցե զարմացած են, բայց իրականում այստեղ զարմանալու ոչինչ չկա։ Սա նույն տրամաբանության շարունակությունն է, երբ նա Հայաստանի Հանրապետության անունից, ժողովրդի կարծիքը շրջանցելով, ճակատագրական որոշումներ է կայացնում։ Երբ Նիկոլ Փաշինյանը ասում է՝ «Ես եմ կառավարությունը», դա նույնն է, ինչ ասել է՝ «Ես եմ Հայաստանը»։

Բայց նա մոռանում է, որ անգամ արտաքին դերակատարները՝ Ռուսաստանից մինչև Ադրբեջան, ամեն առիթով հիշեցնում են, որ Փաշինյանը հայ ժողովուրդը չէ։ Որ ժողովրդի ճակատագիրը չի կարող կախված լինել մեկ անձի կամքից։ Որ տարածքների և պետականության հարցը որոշում է ոչ թե Նիկոլ Փաշինյանը, այլ ժողովուրդը։ Վարչապետի աթոռը զբաղեցնողը չի պատկերացնում, որ մի օր հենց ժողովուրդն է իրեն հիշեցնելու՝ դու ոչ կառավարությունն ես, ոչ Հայաստանը, դու Նիկո՜լն ես, հիշիր… Դու մեզնից մեկն ես, ոչ ավելին։

Փաշինյանի խոցելիությունը հենց այստեղ է․ նա չի ենթարկվում ո՛չ իրավական նորմերին, ո՛չ միջազգային դատարանների որոշումներին։ Վերջերս էլ, արձագանքելով Ստոկհոլմի արբիտրաժային դատարանի վճռին, հեգնեց․ «Ո՞վ է ասել, որ կառավարությունն ընդունում է, որ Ստոկհոլմի արբիտրաժային դատարանի որոշումը պարտադիր կատարելի է»:

Այս հայտարարությունը ոչ միայն Հայաստանի վարկաբեկումն է միջազգային հարթակներում, այլև հարված երկրի իրավական հիմքերին։ Երբ երկրի ղեկավարը հրապարակայնորեն հայտարարում է է, որ դատարանի որոշումը պարտադիր չէ, նա ուղիղ կերպով ժխտում է օրենքի գերակայությունը։ Ի վերջո, ինչպե՞ս կարող է մեկը, որ հրաժարվում է ենթարկվել իրավական նորմերին, պահանջել, որ պետական կառավարման համակարգն անվերապահորեն իրեն ենթարկվի։

Սա ոչ թե առաջնորդի վարքագիծ է, այլ պետությունից, ժողովրդից անջատ մարդու հոգեբանություն։ Հայաստանի պատմությունը բազմիցս ապացուցել է՝ ոչ մի ղեկավար, որքան էլ ինքնավստահ ու ամենազոր թվա, չի կարող հավերժ թելադրել իր կամքը ժողովրդին։ Ժողովուրդը միշտ գալիս է հիշեցնելու իր անփոխարինելի իրավունքը, որոշել սեփական ճակատագիրը։

Փաշինյանը մոռանում է այդ պարզ ճշմարտությունը։ Բայց իրականությունն անխուսափելի է․ Ժողովուրդը միշտ վերադառնում է իր ձայնով, իր ուժով, իր վճռականությամբ։ Եվ այդ պահին արդեն ոչ ոք չի կարող ասել․ «Ես եմ Հայաստանը»։ Որովհետև Հայաստանի անունից խոսում է միայն ժողովուրդը։