«Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունը պետք է ձևավորվի Երևանում, ոչ թե Բաքվում․.. Ադրբեջանի ապագան անորոշ է». Մայքլ Ռուբին 168.am

Ամերիկյան ձեռնարկատիրության ինստիտուտի առաջատար վերլուծաբան և Մերձավոր Արևելքի ֆորումի քաղաքական վերլուծությունների տնօրեն դոկտոր Մայքլ Ռուբինը կարծում է, որ գոյություն ունի ամերիկացի դեսպանների երկու տեսակ։

168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում նա նշեց, որ դեսպանների մի մասը ներկայացնում է Վաշինգտոնի պաշտոնական դիրքորոշումը, եթե անգամ դա անհանգստություն առաջացնի հյուրընկալող երկրում, իսկ մյուս տեսակի դեսպանները փորձում են դուր գալ, հատկապես՝ ավտորիտար երկրների ղեկավարներին՝ կարծելով, թե եթե տվյալ երկրի նախագահը գոհ է իրենցից, ուրեմն իրենք լավ դեսպան են։

«Թուրքիայում ԱՄՆ դեսպան Թոմ Բարաքը հենց այդ երկրորդ տեսակին է պատկանում, և իր արտահայտած հակահայկական անհեթեթությունների մեծ մասը, ամենայն հավանականությամբ, գալիս է հենց Էրդողանից։ Լավ նորությունն այն է, որ Հայաստանին վերաբերող առևտրային ուղիների ու նման հարցերի քննարկումը տեղի է ունենում ոչ թե ԱՄՆ Պետդեպարտամենտում, այլ Սպիտակ տանը։ Եվ, ի վերջո, Թոմ Բարաքն այդ հարցում ոչ մի որոշիչ դեր չունի։ Ես պարզապես խորհուրդ կտամ այդ հայտարարությունները չափից դուրս լուրջ չընդունել։ Եթե անկեղծ լինեմ, ես այլևս ԱՄՆ կառավարության կազմում չեմ, բայց երբ ԱՄՆ-ը խոսում է 100 տարվա հանձնառությունների մասին, այն դեպքում, երբ անգամ մեկ տարվա հանձնառությունները չի կարողանում պահել, շատ վտանգավոր է այդ խոստումների վրա հույս դնելը։ Բայց հիմնական խնդիրը շատ ավելի լայն է։ Եթե, այսպես կոչված, միջանցքը նախատեսված է բացառապես Ադրբեջանի և Թուրքիայի համար, և հայերը չեն կարող օգտվել այդ ճանապարհից, ապա դա հստակ նշան է, որ Ադրբեջանը խաղաղություն չի ցանկանում։ Որովհետև եթե իրականում խաղաղություն լինի, և բացվեն սահմանները ազատ առևտրի համար, նման միջանցքների կարիք պարզապես չի լինի։ Հետևաբար, գուցե այս ողջ գաղափարի ձևակերպումն է սխալ։ Այն ամենը, ինչ Թոմ Բարաքն ասում է, հաճախ պարզապես անհեթեթություն է, և հենց այդ պատճառով էլ Թրամփի առաջին վարչակազմի օրոք ԱՄՆ արդարադատության նախարարությունը քննություն էր սկսել նրա դեմ։ Վստահ չեմ, թե ինքը հիմա Վաշինգտոնում որևէ լուրջ աջակցություն ունի: Նա դեսպան է միայն Թրամփի հետ անձնական մտերմության շնորհիվ: Բայց խնդիրն այն է, որ Բարաքը հաճախ գործում է այնպես, ասես ինքը թուրք է՝ ավելի թուրք, քան իրենք՝ թուրքերը։ Այդ իսկ պատճառով էլ իրեն Վաշինգտոնում այլևս լուրջ չեն վերաբերվում»։

Նա ընդգծեց, որ Ադրբեջանի ապագան անորոշ է․ «Յուրաքանչյուր ժողովրդավար ղեկավար առավոտյան արթնանում է՝ իմանալով, թե երբ է ավարտվում իր պաշտոնավարումը։ Իսկ յուրաքանչյուր բռնապետ արթնանում է մտքով, որ սա կարող է լինել իր վերջին օրը։ Երբ Իլհամ Ալիևը մահանա կամ հեռացվի իշխանությունից, առաջանալու է վակուում։ Ահա թե ինչու կարևոր է, որ Արցախի Հանրապետությունը, եթե անգամ հիմա այդ տարածքը չի վերահսկվում հայերի կողմից, պահպանի իր լեգիտիմ ներկայացվածությունը, որպեսզի այդ վակուումի պայմաններում պատրաստ լինի վերադառնալ և վերականգնել վերահսկողությունը։ Փաստն այն է, որ Իլհամ Ալիևը կարող էր դիվանագիտական երկարաժամկետ լուծում ստանալ Մինսկի գործընթացի միջոցով, սակայն նա ընտրեց ռազմական ուժը, միակողմանիությունը։ Իսկ միակողմանիության խնդիրը հենց այն է, որ այն կարող է բումերանգ դառնալ։ Ուստի կարևոր է պահպանել Արցախի լեգիտիմ գոյությունը։ Դա սպառնալիք չէ Հայաստանի համար։ Ես շատ կցանկանայի, որ ՀՀ իշխանությունները լավ հասկանան՝ երբ խոսվում է Արցախի մասին, դա չէ պատերազմի պատճառը, դա չէ ադրբեջանական ագրեսիայի շարժիչը։ Միակ մարդը, ով պատասխանատու է այդ ագրեսիայի համար՝ հենց Իլհամ Ալիևն է։ Ցավալի է, բայց երբեմն զոհին են մեղադրում, ինչը միայն ուժեղացնում է Ալիևի դիրքերը»։

Ռուբինը հավելեց, որ լռելն ու չխոսելը խաղաղություն չի բերում:

«Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունը պետք է ձևավորվի Երևանում, ոչ թե Բաքվում»,- շեշտեց նա:

Մանրամասները՝ 168TV-ի տեսանյութում